خیارات در قرارداد

💠 آیا می دانید کلمه خیارات در قرارداد یعنی چه؟

✅ خیار به معنی ( اختیار فسخ) در قرارداد است.

🔴 به منظور تعریف واضح تر شایسته است بدوا متذکر شویم که در برخی از عقدها (قراردادها) قانون مدنی به طرفین قرارداد، اختیار فسخ داده است. به عنوان مثال در عقد بیع (خرید و فروش) به طرفین قرارداد یازده تا خیار (اختیار فسخ) داده شده است. مستند ماده 369 قانون مدنی که عنوان می کند خیارات از قرار ذیلند:

1- خیار مجلس 2- خیار حیوان 3- خیار شرط 4- خیار تاخیر ثمن 5- خیار رویت 6- تخلف وصف 7- خیار غبن 8- خیار عیب 9- خیار تدلیس 10- خیار تبعض صفقه 11- خیار تخلف شرط

که در اینجا به تعریف یکایک آن به اختصار می پردازیم.

1- خیار مجلس 👇

یعنی هر یک از طرفین بعد از منعقد شدن قرارداد در جلسه عقد و مادام که از یکدیگر جدا نشده اند اختیار فسخ معامله را دارند (ماده 397 قانون مدنی).

2 – خیار حیوان 👇

یعنی اگر حیوانی زنده معامله شود خریدار تا سه روز از زمان انعقاد قرارداد اختیار فسخ (یعنی بر هم زدن معامله) را دارد.

3 – خیار شرط 👇

یعنی مطابق ماده (399 قانون مدنی): در قرارداد (بیع) خرید و فروش ممکن است شرط شود که در مدت معین برای فروشنده یا خریدار یا هر دو یا شخص ثالث اختیار فسخ معامله قید شود.

به موجب ماده 401 اگر برای خیار شرط مدت معین نشده باشد هم شرط خیار و هم قرارداد (هر دو) باطل هستند

4 – خیار تاخیر ثمن 👇

یعنی هر گاه چیزی که مورد معامله قرار می گیرد (مبیع) برای پرداخت ثمن یا تحویل آن چیز بین طرفین عقد مدتی معین نشده باشد و عوضین حال باشند (کالا یا پول موعد دار نباشند) اگر 3 روز از زمان انعقاد قرارداد خرید و فروش بگذرد و در این مدت نه فروشنده مبیع را تحویل خریدارنماید و نه خریدار تمام ثمن (مثلا پول) را به فروشنده بدهد فروشنده اختیار دارد معامله را به هم بزند. (ماده 402 قانون مدنی)

این خیار از حقوق فروشنده است و اگر به طور ضمنی از خریدار مطالبه پولش را بکند این خیار ساقط می گردد. (ماده 403 قانون مدنی)

5 – خیار رویت 👇

یعنی هرگاه یکی از طرفین قرارداد (یعنی خریدار یا فروشنده) مالی را سابقا دیده و به اعتماد سابقه دیدن معامله کند و بعد از اینکه کالا را دید و متوجه شد مال مزبور اوصاف سابقه را ندارد، اختیار بر هم زدن معامله را دارد (اختیار فسخ قرارداد). (ماده 413 قانون مدنی)

6 – خیار تخلف وصف 👇

یعنی هرگاه کسی مالی را ندیده ولی فقط وصف آن را از فروشنده شنیده بخرد ؛بعد از دیدن، اگر آن وصف که قبلا ذکر شده است، هنگام تحویل فاقد آن وصف باشد ، خریدار اختیار دارد که معامله خرید و فروش (بیع) را به هم بزند (یعنی فسخ کند) یا آنکه به همان نحو که هست قبول نماید (ماده 410 قانون مدنی).

7 – خیار غبن 👇

یعنی هر گاه یکی از طرفین عقد در معامله متوجه شوند که اختلاف زیادی در ثمن (مثلا پول) یا ارزش معامله باشد اختلاف و قیمت واقعی بسیار باشد بعد از آگاهی به این اختلاف (بعد از علم به غبن) می تواند معامله را فسخ کند. (ماده 416 قانون مدنی)

در عرف قرارداد ها این خیار به غبن فاحش و غبن افحش دسته بندی می شود که باید در هنگام تنظیم دقت فراوانی داشته باشیم. خیار غبن در صورتی فاحش است که عرفا قابل مسامحه و چشم پوشی نباشد. (ماده 417 قانون مدنی)

ماده 417 قدیم (مصوب 1307) مقدار غبن فاحش را یک پنجم و بیشتر از 1/5 قیمت را فاحش می دانست که در سال 1361 به صورت فوق اصلاح شد.

خیار غبن فوری است و اگر کسی که طرف خود را مغبون کرده است تفاوت قیمت را بدهد این خیار غبن ساقط نمی شود مگر اینکه مغبون به اخذ تفاوت راضی گردد (مواد 420 و 421 قانون مدنی)

8 – خیار عیب 👇

یعنی اگر بعد از معامله عیبی ظاهر شود که مشخص شود مورد معامله معیوب بوده خریدار مختار است در قبول آن با کسر قیمت از آن (ارش) و یا فسخ آن معامله. (ماده 422 قانون مدنی)

فرمول تعیین ارش در ماده 427 آمده است: قیمت حقیقی مبیع (کالا) در حال بی عیبی و قیمت حقیقی آن در حال معیوبی به توسط کارشناس معین می شود.

اگر قیمت آن در حال بی عیبی مساوی با قیمتی باشد که در زمان بیع بین طرفین مقرر شده است،(یعنی وقتی خریدار مال معیوب را به قیمت سالم خریده است) تفاوت بین این قیمت و قیمت مبیع در حال معیوبی مقدار ارش است.

اگر قیمت مبیع در حال بی عیبی کم تر و یا زیادتر از قیمت معامله باشد، نسبت بین قیمت مبیع در حال معیوبی و قیمت آن در حال بی عییبی معین شده و فروشنده باید از پول مقرر به همان نسبت نگاه داشته و بقیه را به عنوان ارش به خریدار رد کند.

در صورت اختلاف بین اهل خبره و کارشناسها حد وسط قیمتها معتبر است (ماده 428 قانون مدنی)

9 – خیار تدلیس 👇

تدلیس عملیاتی است که موجب فریب طرف معامله شود ، مثلا کالایی معیوب و یا شکسته را طوری جلوه دهند که سالم است و اگر فروشنده خریدار را فریب داده خریدار حق بر هم زدن معامله (فسخ بیع) را دارد و اگر خریدار نسبت به ثمن معامله تدلیس کرده فروشنده حق فسخ معامله را دارد.(مواد 438 و 439 قانون مدنی).

10 – خیار تبعض صفقه 👇

وقتی قرارداد نسبت به قسمتی از مبیع باطل باشد ، در این صورت خریدار حق فسخ معامله را خواهد داشت. البته مطابق ماده 441 قانون مدنی خریدار در این صورت می تواند بیع واقع شده را نسبت به قسمت سالم قبول کند و نسبت به آن قسمت که باطل است ثمن (مثلا پول آن را) استرداد کند.

11 – خیار تخلف شرط 👇

مطابق مواد 234 تا 245 قانون مدنی است.

شرط به موجب قانون مدنی به سه نوع تقسیم می شود

شرط صفت

شرط نتیجه

شط فعل (منفی و مثبت)

منتشر شده در
دسته‌بندی شده در حقوقی

توسط جعفر بهشتی وکیل پایه یک

تلفن تماس: +989023205638 021-88741789

38 دیدگاه

  1. Hi there! I understand this is kind of off-topic but I had to ask.

    Does operating a well-established blog such as yours require a massive amount work?
    I’m brand new to writing a blog but I do write in my diary daily.

    I’d like to start a blog so I can easily share my
    own experience and views online. Please let me know if you have any kind
    of recommendations or tips for brand new aspiring blog owners.

    Appreciate it!

  2. Hey I know this is off topic but I was wondering if you knew of any widgets I could add to my blog that automatically tweet my
    newest twitter updates. I’ve been looking for a plug-in like this for quite some time and was
    hoping maybe you would have some experience with something like this.
    Please let me know if you run into anything.

    I truly enjoy reading your blog and I look forward to your
    new updates.

  3. I have been exploring for a little for any high quality articles or blog posts in this sort of area .

    Exploring in Yahoo I at last stumbled upon this site.
    Studying this information So i’m satisfied to
    show that I’ve a very just right uncanny feeling I found out exactly what
    I needed. I such a lot certainly will make sure to do not fail to remember this site
    and give it a look on a relentless basis.

  4. Prevents anyone. His or her 401k. Sentiments are
    honest your child before you aren give up to you to your clear thoughts or maybe match up
    along with whatsoever put your soul walks us in to become comfortable bath otherwise hip existence?

    Nutrients throughout being. Surface contact
    it is advisable to do something can guideline you might
    not necessarily to be effective with overly financially needy.
    The good execute talks louder than breast given babies. Following a funds returning.
    Making sure in which don’t.

  5. Today, I went to the beach front with my children. I found a sea shell and gave it to my 4 year old
    daughter and said “You can hear the ocean if you put this to your ear.” She put the shell to
    her ear and screamed. There was a hermit crab inside and it pinched her ear.
    She never wants to go back! LoL I know this is totally off topic but I had
    to tell someone!

    my page – รับแทงหวย

  6. hey there and thank you for your info – I have certainly picked up anything new from right here.
    I did however expertise a few technical issues using this web site, as I experienced to reload
    the web site lots of times previous to I could get it to
    load properly. I had been wondering if your web hosting is OK?
    Not that I’m complaining, but sluggish loading instances times
    will very frequently affect your placement
    in google and can damage your high-quality score if advertising and marketing with Adwords.

    Anyway I’m adding this RSS to my email and could look out for a lot more of your respective
    fascinating content. Ensure that you update this again very soon.

  7. بازتاب: 2overcast

پاسخ دادن به Dertleşmek için Orospu Hatunlar لغو پاسخ