آنچه که وکلا باید رعایت نمایند

  وکلا و حضور در جلسه دادرسی

  طرفین دعوی اگر وکیل نداشته باشند، می‏توانند به جای حضور در دادگاه لایحه بدهند اما وکلای آنها مکلفند حتماً در جلسۀ دادرسی حاضر شوند مگر آنکه عذر موجهی داشته باشند (مادۀ 41 آ.د.م)

♦️ در عین حال حتی در موردی که کسی وکیل دارد، دادگاه در صورتی که حضور خواهان یا خوانده یا هر دوی آنان را لازم بداند، آنان مکلف به حضور خواهند بود.

♦️ البته عدم حضور هر یک از اصحاب دعوا یا وکیل آنها مانع از رسیدگی نیست. لکن اگر دادگاه به اخذ توضیح از خواهان نیاز داشته باشد و وی در جلسه‏ای که به این منظور تعیین شده حاضر نشود و دادگاه نتواند با اخذ توضیح از خوانده رأی بدهد و همینطور در صورتیکه هر دو طرف دعوت شده اما حاضر نشده باشند و دادگاه نتواند بدون اخذ توضیح رأی بدهد، دادخواست ابطال خواهد شد. بنابراین خواهان و وکیلش هرگز نباید دادگاه را خالی بگذارند (مادۀ 94 و 95 آ.د.م).

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 قبل از تشکیل جلسۀ اول دادرسی باید از موکل بخواهید اصول اسنادی را که ضمن تنظیم صورتجلسه پذیرش دعوی تصویر آنها را از وی گرفته بودید، بیاورد تا اگر خوانده اصول را مطالبه کرد، ارائه دهید.

♦️ باید به موکل توجه داده شود که عدم ارائه اصول اسناد عادی، اگر این اسناد مورد انکار و تردید واقع شوند، باعث خروج آنها از عداد دلائل خواهد شد. یعنی انگار اصلاً چنین سندی وجود نداشته و ضمیمه دادخواست نشده است.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 اگر طرف در پاسخ دعوی دلایلی ارائه کند که پاسخگوئی به آنها فقط با ارائه اسناد جدید ممکن باشد، می‏توان از دادگاه استمهال کرد. معمولاً این تقاضا پذیرفته می‏شود. هر چند که دادگاه در رد یا قبول آن مخیّر است البته خوانده هم می‏تواند برای ارائه اسناد خود از دادگاه مهلت بخواهد.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 کاهش خواسته در تمام طول دادرسی ممکن است. اما افزودن خواسته یا تغییر نحوۀ دعوا یا تغییر خواسته یا تغییر درخواست فقط در صورتی ممکن است که با دعوای طرح شده منشأ واحدی داشته و به آن مربوط باشد و تا پایان جلسۀ اول به دادگاه اعلام شود.

♦️ داستان افزایش خواسته و اینکه افزایش خواسته چیست و چه مواردی افزایش خواسته و مجاز است و چه مواردی نیست، ماجرایی قدیمی است. توصیه اکید این است که تکلیف خواسته در زمان تقدیم دادخواست به طور قطعی تعیین شود و نیازی به تغییر بعدی نباشد.

♦️زیرا هر چند نحوۀ انشاء مادۀ 98 آ.د.م در خصوص این مورد روشن است و به شرط وحدت منشأ و ارتباط آن با دعوای اصلی ظاهراً هرگونه تغییر و افزایش خواسته یا تغییر نحوۀ دعوا، مجاز است اما در عمل سلیقه دادگاهها در این مورد متفاوت و تمایل بیشتر ایشان گویا این است که این ماده را به طور کاملاً مضیق تفسیر و هرگونه تقاضایی را جز آنچه راجع‏به افزایش ریالی خواسته باشد، رد کنند.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 در صورت عدم تشکیل دادگاه در وقت مقرر، نزدیک‏ترین وقت رسیدگی داده خواهد شد و اگر علت تجدید وقت مربوط به طرفین نباشد، وقتی طولانی‏تر از دو ماه نباید داده شود.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 وکلا با لباس مناسب با شأن وکالت در دادگاه حاضر می‏شوند. آقایان همواره با کت و شلوار تیره رنگ و پیراهن سفید و خانمها با روپوش و روسری تیره رنگ (ترجیحاً سیاه یا سرمه‏ای).

♦️ ممکن است جلسه‏ای که پیش از وقت شما تشکیل شده پایان نیافته باشد. در این حالت صرفاً با باز کردن لای در دادگاه خود را نشان دهید و اگر ممکن باشد به منشی دادگاه ساعت رسیدگی خود را متذکر شوید و تذکر دهید که بیرون دادگاه منتظر هستید.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 مشکلی کلی در دادگاهها وجود دارد و آن اینکه حتی در ساعاتی از روزهایی را که می‏دانند در آن ساعات مثلاً در جلسۀ عمومی قضات هستند تعیین وقت می‏کنند. به این ترتیب وقت ساعت 30/8 به خودی خود در ساعت 30/10 تشکیل خواهد شد و سایر اوقات هم به همین ترتیب عقب خواهد افتاد.

♦️ در تحلیل دقیق اگر کسی که ساعت 30/8 وقت رسیدگی دارد مثلاً در ساعت 9 و در حالی که رئیس دادگاه اصلاً در محل دادگاه حاضر نشده است با دادن لایحه‏ای به دفتر دادگاه و رونوشت دادن به رئیس مجتمع و احیاناً بعضی مراجع نظارتی محل را ترک کند از یک سو قاضی متخلف خواهد بود و از دیگر سو وقت بعدی نباید بیش از 2 ماه باشد

♦️ اگر جلسه‏ای هم تشکیل نباشد ولی در بسته باشد، باز هم لازم است حضور خود را با قید ساعت جلسه به رئیس دادگاه و منشی اعلام کنید و در بیرون دادگاه منتظر شوید تا اجازه ورود داده شود.

🔶 پس از ورود و ادای احترام به دادگاه، منتظر می‏شوید تا اجازه نشستن داده شود. بعضی از دادگاهها روی هم انداختن پاها را توهین تلقی می‏کنند لذا بهتر است در موقع نشستن به این نکته توجه کنید.

♦️ در بیشتر موارد دادگاه پیش از شروع به رسیدگی طرفین را دعوت به سازش و صلح می‏کند. در اینگونه موارد موکل باید حضور داشته باشد و رأساً پاسخ لازم را در این مورد بدهد.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶در مرحله بعد دادگاه به شما تکلیف خواهد کرد مطالب خود را بیان کنید. هر چند در دادگاه حقوقی وکلا و اصحاب دعوی نشسته صحبت می‏کنند اما اقتضای ادب این است که ابتدا برای سخن گفتن برخیزید تا رئیس دادگاه شما را تکلیف به نشستن و ادامه صحبت کند. در این حال خواهید گفت: دعوی به شرح دادخواست تقدیمی است.

♦️ در مرحلۀ بعد طرف دعوا یا وکیلش پاسخ دادخواست را خواهند داد. گفته‏های خوانده باید دقیقاً یادداشت شود. گاهی خوانده پاسخ دعوا را طی لایحه‏ای می‏دهد. بعضی دادگاهها – البته اقلیت کوچکی از آنها – طرف را به خواندن کلّ لایحه فرا می‏خوانند و برخی دیگر لایحه را به شما می‏دهند تا مطالعه کنید و پاسخ دهید.

♦️ بعضی دادگاهها توصیه می‏کنند و مهلت می‏دهند تا پاسخ لایحه کتبی داده شود. ضمناً بعضی دادگاهها وقتی نوبت به خوانده می‏رسد صورتجلسۀ سفید را به او یا وکیلش می‏دهند تا شخصاً پاسخ را بنویسد.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 توصیه این است که وکیل برای همۀ این حالات آمادگی داشته باشد. به عبارت دیگر وکیل باید این حضور ذهن و آمادگی را داشته باشد که بلافاصله بند بند پاسخ خوانده را – که یادداشت کرده است و یا بر مبنای متن لایحه تقدیمی خوانده – شفاهاً پاسخ دهد یا – در صورت لزوم در صورتجلسه بنویسد.

♦️ استمهال برای دادن پاسخ کتبی اصولاً قابل توصیه نیست. زیرا از یک سو جایگاه و مستند قانونی ندارد و با اصول رسیدگی اختصاری سازگار نیست و از دیگر سو باعث اتلاف وقت و اطاله رسیدگی می‏شود.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 برخی دادگاهها هم از طرفین می‏خواهند مطالبشان را بگویند تا به وسیلۀ رئیس دادگاه خلاصه و به منشی تقریر یا به وسیلۀ خود او نوشته شود.

♦️ گاهی نیز رئیس دادگاه به وکیل تکلیف می‏کند مطالبش را به منظور نوشته شدن به وسیلۀ رئیس دادگاه یا منشی بیان کند. وکیل باید برای این مورد هم آماده باشد و بتواند با حفظ نظم و ترتیب، مطالب خود را به طور شمرده و با تأنّی دیکته کند.

   ▫️♦️🔲🔶⬜️🔶🔲♦️▫️

🔶 گاهی طرف دعوی اگر شخصاً حاضر باشد – مطلبی می‏گوید که اقرار محسوب می‏شود و قاطع دعوی است. در اینگونه موارد باید مصراً از دادگاه خواستار ضبط و نوشتن عین مطلب بشوید.  همچنین است وقتی طرف چیزی می‏گوید که هر چند اقرار نیست، اما برای شما قابل استناد و استفاده است .

♦️ ممکن است دادگاه به هر علت از درج این مطالب در صورتجلسه امساک کند. شما باید با نهایت ادب و ملایمت، به ثبت و ضبط مطلب اصرار کنید و کماکان به یاد داشته باشید که این مسأله شخصی شما نیست که به آسانی از آن بگذرید.

 ♦️ در صورتی که دادگاه نهایتاً حاضر به درج مطلب در صورتجلسه نشد شما باید پیش از امضاء صورتجلسه خلاصه آنچه را گذشته است بنویسد و امضاء کنید. اگر این هم میسر نشد، ناچار باید بلافاصله پس از خاتمه جلسه مطلب را طی لایحه‏ای به دادگاه اعلام کنید و به رئیس مجتمع و دادستان انتظامی قضات هم رونوشت بدهید.

♦️ اگر دادگاه از پذیرفتن لایحه خودداری کرد باید لایحه و رونوشتها را با پست تصویری سفارشی برای دادگاه و گیرندگان رونوشت ارسال کنید.

منتشر شده در
دسته‌بندی شده در حقوقی

توسط جعفر بهشتی وکیل پایه یک

تلفن تماس: +989023205638 021-88741789

17 دیدگاه

دیدگاهی بنویسید